Wat is Dolby Atmos?

 

Wil je de geluidservaring van je home cinema set naar een hoger niveau tillen dan is Dolby Atmos misschien wel het antwoord op jouw probleem. Maar wat is het precies en hoe werken de Dolby Atmos speakers? Wat heb je nodig om de Dolby atmosphere speakers bij je thuis te kunnen installeren en welke opstelling dien je daarvoor te hanteren? Wij zoeken het graag even voor jou uit!

 

Terug in de tijd

Alvorens we verder ingaan op het fenomeen dat Dolby Atmos vandaag de dag is, is het misschien verstandig om even terug te gaan in de tijd. Dolby Atmos bleek namelijk niet altijd geschikt voor thuisgebruik en werd in eerste instantie dan ook ontworpen om de geluidsbeleving in cinemazalen en bioscopen te verbeteren. Zo kwam het dat in 2013 de eerste bioscoop werd uitgerust met een volwaardige Dolby Atmos speakers set zodoende een meer omringend én levensecht geluid te kunnen realiseren.

Hetgeen wat toentertijd het meeste opviel aan de techniek die verscholen lag achter de Dolby Atmos set; was de hoeveelheid speakers die het systeem kon/ kan aansturen. Algemeen kan het Dolby Atmos formaat dan ook zonder problemen tot wel 64 verschillende audiokanalen aansturen; de befaamde plafondluidsprekers inclusief. Een dergelijke opstelling garandeerde meteen een heuse Dolby cinema waarin verscheidene Atmos speakers centraal stonden.

Het was overigens mede dankzij deze uitgebreide Dolby Atmos test dat het systeem – meer bepaald in 2016 – verder werd uitgebreid naar de huiskamer. De bestaande home theater systems werden – indien mogelijk – verder aangevuld en voorzien van een verbeterde geluidskwaliteit waardoor je ook thuis van een bioscoopervaring kon – en nog steeds kunt – genieten. Niet verwonderlijk dat tegenwoordig alle grote merken gaande van het midden tot het hoog segment 1 tot meerdere Dolby Atmos receivers in hun programma hebben opgenomen. Denk onder meer aan Pioneer, Yamaha maar ook Marantz of Denon. Het succes heeft er tevens voor gezorgd dat dergelijke belangrijke merken eveneens hun pijlen hebben gericht op het aanbieden van Dolby Atmos “enabled” speakers. Kortom, “Wat is Dolby cinema”; is vanaf nu ook gewoon in de huiskamer te beleven.

 

Wat is Dolby Atmos?

Dat de Dolby Atmos demo voor het eerst in de wereld van de bioscopen en cinemazalen in 2013 tot uiting kwam en pas 3 jaar later – in 2016 om precies te zijn – ook zijn overstap richting huiskamers vond, hoeft alvast niet langer te verwonderen. Maar wat is Dolby Atmos nu precies en wat kun je zoal met een volwaardig uitgeruste Dolby Atmos home cinema set? 

Heel simplistisch uitgelegd is Dolby Atmos een technologie die het mogelijk maakt om geluid via het plafond naar je luisterpositie te gaan weerkaatsen. Op die manier creëer je een soort van ultieme bioscoopervaring bij jou thuis in de woonkamer. Met andere woorden; het is een technologie die vooral gericht is op audio apparatuur en als de jongere – meer ontwikkelde – versie van de traditionele Dolby Surround kan worden beschouwd. 

Waar de speakers bij een Dolby Surround set voor én achter de luisterpositie worden geplaatst, wordt bij een Dolby Atmos surround set eveneens gebruik gemaakt van het plafond om het geluid naar de luisterpositie te weerkaatsen. De toegevoegde waarde daarvan is dat het geluid van series, documentaires en/ of films meteen een pak realistischer wordt.

Ben je overtuigd van het idee en besluit je op zoek te gaan naar een degelijke Dolby Atmos set dan moet je rekening houden met een aaneenschakeling van 3 belangrijke elementen. Zo bestaat een volwaardige set uit de combinatie van een vaste audio, een object audio en bijbehorende metadata. Terwijl de vaste audio veelal doelen op de standaard audio gebaseerde audiosporen zoals 5.1 of 7.1, bepalen de object audio de afzonderlijke mono of stereokanalen met balansregeling. De metadata omvatten dan weer de surround locatiegegevens.

Algemeen betekent dit dus het volgende; kies je voor een 7.1.4 Dolby Atmos set dan bestaat deze uit maar liefst 7 traditionele speakers (voor, center en surround); 1 makkelijk aan te sluiten beste subwoofer en maar liefst 4 bijbehorende plafond- of reflectiespeakers die moeten bijdragen aan een optimale bioscoopbeleving. De moeite waard om je soundbar met Dolby Atmos aan te vullen. En wat daarbij precies de beste Dolby Atmos set is, is vooral afhankelijk van je wensen en verwachtingen.

 

Hoe werkt Dolby Atmos? 

Met Dolby Atmos wordt dus ingespeeld op een unieke geluidsbeleving waardoor je je in de bioscoop waant ook al zit je lekker gezellig in de huiskamer. Hoewel het principe van Dolby Atmos steunt op de technologie waarbij geluid via het plafond wordt weerkaatst, kan de werking lichtjes verschillen naargelang het gebruiksgemak. Zo kun je Dolby Atmos op maar liefst 2 manieren gaan toepassen hetzij met verschillende speakers hetzij 100% virtueel.

Kies je voor de optie met meerdere speakers dan wordt in de meeste gevallen een 5.1 of 7.1 opstelling aangeraden bestaande uit maar liefst 5 of 7 speakers in combinatie met 1 krachtige subwoofer. Bij dergelijke opstelling kun je makkelijk 2 tot 4 plafond dan wel schuine speakers toevoegen om de geluidservaring nog intenser te maken.

Gaat je voorkeur echter uit naar de virtuele Dolby Atmos set dan maak je gebruik van de bekende ingebouwde Dolby Atmos chip in de reeds aanwezige soundbar of set speakers. Ben je echt op zoek naar het neusje van de zalm dan raden experts aan om de opstelling – indien mogelijk – verder uit te breiden met een televisietoestel dat Dolby Vision ondersteunt.

Waaruit bestaat Dolby Atmos en welke opstelling kent het?

Een volwaardige Dolby Atmos opstelling bestaat uit 3 belangrijke elementen gaande van de vaste audio tot de object audio en de metadata. Elk op hun beurt dragen ze bij aan een optimale geluidsbeleving waardoor jij in de woonkamer kunt genieten van een unieke bioscoopervaring. Door de opstelling verder uit te breiden met een bijbehorende Dolby Atmos tv kun je de uiteindelijke Dolby Atmos setup uiteraard nog verder laten uitblinken, maar het is alvast geen verplichting meer.

Algemeen betekent dit dat wordt gekozen voor een standaard 5.1 of 7.1 opstelling die verder kan worden uitgebreid met 2 tot 4 plafond en/ of schuine speakers. Het eerste getal in deze opstelling wijst daarbij op het aantal traditioneel aangeboden speakers terwijl het tweede getal de subwoofer aanwijst. Let wel; alvorens Dolby Atmos bij jou thuis te installeren is het uiteraard belangrijk om er zeker van te zijn dat de aanwezige audio apparatuur ook effectief Dolby Atmos ondersteunt.

 

Dolby Atmos bij je thuis

Kortom, ben je voor het idee gewonnen en bijgevolg van plan om Dolby Atmos ook bij jou thuis te installeren; dan is het aangewezen om er zeker van te zijn dat alle technologie ook effectief Dolby Atmos ondersteunt. En daarmee bedoelen we niet alleen de audio apparaten maar ook films en Blu-ray moeten Dolby Atmos ondersteunen gaande van de Netflix Dolby Atmos films tot zelfs de Dolby Atmos Spotify. 

Gelukkig zijn de meeste recente Blu-ray spelers automatisch uitgerust met een Dolby Atmos ondersteuning waardoor het afspelen van bijbehorende Dolby Atmos audio niet langer voor problemen lijkt te zorgen noch bijkomende firmware upgrades noodzakelijk zijn. Daarnaast kun je eveneens gebruik maken van een volwaardige HDMI-kabel om te kunnen genieten van de vele Dolby Atmos voordelen. Let wel; om effectief Atmos te kunnen afspelen dien je wel in het bezit te zijn van een nieuwe receiver of Dolby Atmos versterker. 

De opties voor de thuisbioscoop zijn dan als volgt: 

• 5.1.2: een standaard 5.1 setup met 2 bijkomende centrale plafondspeakers

• 5.1.4: een standaard 5.1 setup met maar liefst 4 bijkomende plafondspeakers

• 7.1.2: een standaard 7.1 opstelling met 2 centrale plafondspeakers

• 7.1.4: een standaard 7.1 opstelling met voor én achter een set extra plafondspeakers

• 9.1.2: een 9.1 opstelling met ruim front in combinatie met meerdere plafondspeakers (Deze opstelling is echter nog minder frequent aanwezig.)

Plafond versus Atmos reflectiespeakers

Zoals duidelijk werd, is het mogelijk om de bestaande audiokanalen aan te vullen met 1 of meerdere plafond – dan wel reflectiespeakers. Kies je voor de Atmos reflectiespeakers dan wordt het geluid via het plafond in de richting van de geluidspositie weerkaatst waardoor het lijkt alsof het geluid van bovenaf komt. Er is bij het gebruik van de Atmos speakers bijgevolg geen sprake van een zogenaamde “sweet spot”. Echter is hierbij speciale DSP (Digital Signal Processing) techniek nodig om het voornoemde akoestische effect te kunnen bekomen. 

Welke optie je voorkeur uitdraagt – hetzij de speakers in het plafond hetzij de Atmos reflectiespeakers – elke techniek kent voor- én nadelen. Zo garanderen de ingebouwde plafondspeakers de best mogelijke geluidskwaliteit. Anderzijds is het installeren ervan geen sinecure en niet altijd mogelijk om achteraf te realiseren. Daarnaast kan ook het kostenplaatje een doorslaggevende factor betekenen.