De blokfluit als basis voor muzikale vorming

 

Heb je de muziekmicrobe duidelijk te pakken en wil je toch al wat ervaring opdoen in het bespelen van een instrument, dan is de blokfluit misschien wel één van de meest toegankelijke muziekinstrumenten aller tijden. Niet voor niets wordt het leren spelen van blokfluit beschouwd als de – misschien wel belangrijkste – basis van de muzikale vorming. Ben je benieuwd naar het hoe of wat? Neem dan zeker even een kijkje naar het onderstaande artikel. Wij wensen je alvast veel leesplezier!

 

De wondere wereld van de blokfluit

De blokfluit wordt door heel wat mensen gezien als een fijn, relatief eenvoudig te bespelen eerste instrument voor (jonge) kinderen. Waardoor we meteen kunnen verklaren waarom de blokfluit centraal staat tijdens tal van muzieklessen op de lagere en/ of middelbare school. Bovendien kun je – door blokfluit te leren spelen – tevens ook de rechter hersenhelft gaan stimuleren, wat vooral op jonge leeftijd een pluspunt is.

Het spreekt echter wel voor zich dat de meeste kinderen zich niet zullen beperken tot het spelen van blokfluit. In de eerstvolgende jaren zullen zij – bij wie de muziekmicrobe zich steeds dieper in het lichaam nestelt – geneigd zijn om één of verschillende andere muziekinstrumenten te gaan spelen. En misschien is het juist daarom dat heel wat mensen vaak ten onrechte denken dat blokfluit spelen/ leren spelen niet zo heel veel voorstelt en enkel en alleen voor jonge kinderen is. Maar vergis je niet want de blokfluit mag – en moet zelfs – als een volwaardig klassiek muziekinstrument worden beschouwd en wij zijn alvast bereid om zijn imago een beetje verder op te krikken.

 

Enkel voor jonge kinderen?

Hoewel de blokfluit in diverse muzieklessen centraal staat en door velen beschouwd wordt als een opstapje naar een ander muziekinstrument, moeten we dit blaasinstrument wel degelijk beschouwen als een volwaardig, klassiek muziekinstrument. Toch kunnen we niet geheel ontkennen dat de blokfluit garant staat voor heel wat pluspunten en mogelijkheden.

Zo is het leren spelen van blokfluit vaak makkelijker dan bijvoorbeeld het leren hanteren en bespelen van een viool, cello of contrabas, wat maakt dat het inderdaad net dat tikkeltje toegankelijker is in tegenstelling tot diverse andere muziekinstrumenten. Dit kan best wel voordelig zijn om de muziekmicrobe bij jonge kinderen aan te wakkeren of enigszins verder te stimuleren. 

Daarnaast staat het eveneens buiten kijf dat het leren spelen van blokfluit en het maken van muziek, bijdraagt aan de ontwikkeling en motorische vaardigheden van je kind. Tijdens de schooltijd wordt te vaak de nadruk gelegd op thema’s zoals taal en rekenen – wat uiteraard niet verkeerd is. Echter wordt daardoor voornamelijk de linkerhersenhelft aangesproken en de rechterhersenhelft bij wijze van spreken een beetje verwaarloosd. De rechterhersenhelft speelt een belangrijke rol op diverse vlakken gaande van emotie en kleur tot verbeelding, muziek, ruimtelijke inschatting, dimensie en ritme. Door blokfluit te leren spelen – bij voorkeur op heel jonge leeftijd – wordt een connectie gemaakt tussen de linker- én (verwaarloosde) rechterhersenhelft, wat vervolgens dan weer een positief resultaat beoogt op het uiteindelijke IQ van je kind. Dit laatste blijkt zelfs bewezen door diverse studies en onderzoeken. Kortom, misschien wel eens de moeite waard om een blokfluit te kopen?

Hoewel het duidelijk aangewezen is om zo vroeg mogelijk met blokfluit te beginnen, is het uiteraard geen instrument dat zich enkel tot de wereld van (jonge) kinderen beperkt. De blokfluit moet gezien worden als een volwaardig klassiek blaasinstrument dat ook voor volwassenen meer dan de moeite waard is!

 

Blokfluit leren spelen; met of zonder noten?

Het spreekt voor zich dat ook de blokfluit een garantie biedt op zuivere en toonvaste klanken maar dan moet je natuurlijk wel de moeite nemen en de wil tonen om ervoor te gaan. Net zoals met eender welk ander muziekinstrument, vraagt ook de blokfluit om praktijk en ervaring. Hoe vaker je oefent, hoe makkelijker het wordt om een zuiver deuntje of melodietje te kunnen spelen. 

Maar hoe kun je nu het beste blokfluit leren spelen? Doe je dit op een manier waarbij geen noten worden aangeleerd of gaat je voorkeur toch eerder uit naar de klassieke, traditionele manier waarbij de notenbalk onder je neus wordt geschoven? Kortom, besluit je je in de wondere wereld van de blokfluit te wagen en vraag je je af hoe je blokfluit kunt leren spelen? Dan zijn er vandaag de dag gelukkig heel wat manieren waarop je dit kunt doen. Zo kun je in eerste instantie opteren voor de methode zonder het gebruik van noten, wat vooral voor kinderen en mensen met weinig muzikale ervaring misschien wel een goede aanbeveling zou kunnen zijn. 

Blokfluit leren spelen zonder noten kan eventueel met behulp van het bekende boek “Fluiten met visjes als opstapje naar het notenbeeld”. Zoals daarnet aangehaald, is deze methode bijzonder aantrekkelijk voor jonge kinderen of kinderen die zich onzeker voelen zodra ze de klassieke notenbalken voor hun neus zien passeren. Hoewel het een vrij kinderlijke benadering is aan de hand van leuke versjes en unieke rijmpjes, kan het ook voor sommige volwassenen misschien wel een goede manier zijn om de eerste kneepjes van het vak onder de knie te krijgen.

We begrijpen natuurlijk ook dat deze – vrij simplistische – methode niet voor iedereen is weggelegd en dat tieners of (jong)volwassenen toch liever de voorkeur geven aan een klassieke notenbalk en lesboek waarbij de theorie van handzetting en noten netjes worden uitgeklaard. Ook dat behoort natuurlijk tot de mogelijkheden.

Welk type blokfluit draagt je voorkeur uit?

Nu je uiteindelijk de knoop hebt doorgehakt en besluit op zoek te gaan naar de meest geschikte blokfluit voor jou; ontdek je dat er toch wel een aanzienlijk assortiment voorhanden is – wat de keuze meteen een pak moeilijker maakt. Kies je voor een plastic blokfluit of gaat je voorkeur toch eerder uit naar een kunststof of houten exemplaar? En wat met het budget dat je er maximaal aan wilt spenderen? Volgens menig expert zou het zelfs voordeliger zijn op de lange termijn om te opteren voor één van de betere plastic blokfluiten van het bekende merk Yamaha in plaats van te kiezen voor een goedkope plastic blokfluit van een merk waarvan nog niemand gehoord heeft. Toch maar iets om als beginnend muzikant even bij stil te staan. Indien de blokfluit je echt van je sokken weet te blazen, kun je in een later stadium nog altijd overstappen naar een exemplaar uit kunststof of – beter nog – uit hout.

Maar niet alleen de materiaalsoorten en het prijskaartje kunnen doorwegen bij je keuze, ook het type is een niet onbelangrijke factor om even bij stil te staan. Want wist jij dat er verschillende blokfluiten bestaan, gaande van de sopraan en alt tot zelfs bas én tenorblokfluit!

We stellen vast dat de meeste jonge – onervaren – kinderen hun eerste muzikale lessen starten met behulp van een sopraanblokfluit. Dit heeft niet alleen te maken met het feit dat de meeste blokfluitmethoden voor kinderen gebaseerd zijn op de sopraanblokfluit maar is daarnaast ook – en misschien vooral – te wijten aan het formaat en het design ervan. Van de 4 bovengenoemde blokfluiten, is de sopraanblokfluit namelijk het meest compacte wat het makkelijker maakt voor de kleine kinderhandjes om het instrument te bespelen. Zijn gebruiksgemak wordt verder aangevuld met een licht gewicht én een relatief korte afstand tussen de verschillende toongaten. Kortom, een bijzonder toegankelijk instrument voor beginnende jonge kinderen.

Wil je echter als volwassen persoon je eerste stappen in de muziekwereld wagen, dan raden wij jou aan om te opteren voor de tenorblokfluit. Deze vertoont heel wat gelijkenissen met de eerder vernoemde sopraanblokfluit; is relatief licht van gewicht en biedt een C als laagste noot wat het voor beginnende volwassen muzikanten aangenamer spelen maakt.

Geniet je toch al enige ervaring en mag het dus allemaal net dat tikkeltje meer zijn dan kun je eveneens opteren voor een altblokfluit; een uiterst goede keuze overigens voor wie van barokmuziek houdt. De altblokfluit kenmerkt zich door een F als laagste noot, wat het net iets moeilijker maakt in vergelijking met de sopraan- of tenorblokfluit. Dit rijtje wordt verder aangevuld met de basblokfluit maar de eerlijkheid gebiedt ons te vermelden dat dit type blokfluit minder vaak gekozen wordt.

 

Blokfluit in verhouding tot het type muziek

Kortom, het spreekt voor zich dat er heel wat mogelijkheden zijn in de wondere wereld van de blokfluit en dat het een instrument is dat goed toegankelijk is voor zowel kinderen alsook volwassenen. 

Wanneer jij besluit op zoek te gaan naar een geschikte blokfluit is het dus in eerste instantie belangrijk om rekening te houden met je niveau en ervaring, zodoende het type alsook de materiaalsoort te kunnen bepalen. Zo is een beginnend muzikant beter af met een sopraan of tenorblokfluit – al dan niet uit het betere plastic vervaardigd en kan een ervaren persoon makkelijker overschakelen op een altblokfluit. 

Door vervolgens regelmatig en vol overgave te oefenen, zul je merken dat het steeds vlotter wordt om bepaalde deuntjes en melodietjes te spelen. Let maar op want voor je het weet, speel je het bekende nummer van Céline Dion – “My heart will go on”.