Droom jij er ook van om op je klarinet de eerste noten en melodietjes te spelen? Dan is het uiteraard belangrijk om op de hoogte te zijn van de mogelijkheden van dit unieke blaasinstrument. Wat is een klarinet en waar moet je zoal op letten indien je een dergelijk instrument wilt huren dan wel wilt kopen? Wij gaan op zoek naar het antwoord op deze – en tal van andere – vragen. Ben je benieuwd? Neem dan zeker even de tijd om het onderstaande artikel rustig door te nemen.
Contents
Wat is een klarinet?
Wil je graag een klarinet kopen dan is het – zoals eerder aangehaald – belangrijk om op voorhand voldoende informatie te verzamelen omtrent dit unieke instrument. Zo behoort de klarinet – wiens naam afkomstig is van het Italiaanse “clarinetto” en een soort trompet betekent – tot het rijtje van de blaasinstrumenten, meer bepaald de zogenaamde enkelriet-instrumenten. In tegenstelling tot wat je misschien zult verwachten, is het een instrument dat – net zoals de saxofoon – in het harmonie- én symfonieorkest tot de houtblazers behoort.
Hoewel de klarinet – of meer bepaald zijn voorloper de “chalumeau” – zowel door Vivaldi alsook Händel reeds in enkele partituren werd voorgeschreven, is de uitvinding én de ontwikkeling van het instrument zoals wij het vandaag de dag kennen, vooral toe te schrijven aan de heer Johann Christoph Denner (1655 – 1707). Dat betekent dat de ontwikkeling van dit unieke blaasinstrument zich hoofdzakelijk situeerde in Duitsland en Frankrijk en van daaruit geleidelijk aan de wereld wist te veroveren.
Zoals je ziet, bestaat de klarinet al verschillende eeuwen waardoor het niet geheel onlogisch is dat het instrument ook zelf een hele verandering heeft ondergaan. Zo werden aan de oorspronkelijke basis klarinet steeds meer kleppen toegevoegd met de bedoeling ook moeilijke en ingewikkelde muziekcomposities te kunnen spelen.
Hoe werkt de klarinet?
Dat de klarinet een blaasinstrument is dat tot de categorie van de houtblazers en enkelriet-instrumenten behoort, werd in het bovenstaande stukje reeds min of meer duidelijk. Hoewel je tegenwoordig kunt kiezen uit diverse materiaalsoorten zoals ebbenhout en kunststof, is het toch vooral door de trilling van een enkel riet dat een bepaalde klank gaat ontstaan. Laten we hier misschien maar even wat dieper op ingaan.
Heel simplistisch omschreven, zouden we kunnen zeggen dat de klarinet een buis is die uitloopt in een trechtervormige klankbeker en voorzien is van kleppen en gaten. Door lucht langs het riet in de buis te gaan blazen, ontstaat vervolgens geluid. Als je – tijdens het blazen – de gaten met de vingers of met de kleppen gaat afdekken, dan zul je merken dat de toon een pak lager wordt.
Bovendien is de klarinet voorzien van een bijzonder ingenieus en gesofisticeerd systeem dat ervoor zorgt dat de kleppen buiten het bereik van de vingers kunnen meebewegen indien dat nodig mocht zijn. Houd daarbij rekening met het feit dat de linkerduim een gat én klep achterop het instrument bedient waardoor het mogelijk wordt om een octaaf hoger te klinken. Zoals je ziet, is de klarinet juist daardoor in staat om een vrij groot toonbereik aan te slaan, wat het bijzonder toegankelijk maakt voor allerhande melodieën en deuntjes.
Houding en ademhaling
Ben je er nog steeds van overtuigd dat de klarinet jouw muziekinstrument is, dan is het uiteraard belangrijk om te beseffen dat bepaalde factoren een belangrijke invloed zullen hebben op het verdere verloop van je muzieklessen en de sleutel vormen tussen slagen dan wel falen. Zo is onder meer een correcte lichaamshouding uitzonderlijk belangrijk aangezien het niet alleen je uitstraling maar ook je klarinetspel aanzienlijk bevordert. Bovendien zorg je er met een goede lichaamshouding eveneens voor dat zowel de mond- alsook keelholtes zo optimaal mogelijk worden gebruikt. Hoor bijvoorbeeld het klankverschil bij het zingen of spelen van een toon terwijl je je kin langzaam omhoog en dan naar omlaag beweegt.
In tegenstelling tot heel wat andere muziekinstrumenten, kun je de klarinet zowel al staand alsook al zittend spelen. Je kiest zelf waar jij je het meest comfortabel bij voelt. Zorg er echter wel voor – ongeacht of je nu zit dan wel staat – dat je schouders ontspannen zijn, je je hoofd recht naar voren houdt als wanneer je tegen iemand praat én je kruin omhoog. Indien je de drang voelt om tijdens het spelen van de klarinet ook te bewegen, dan mag dat uiteraard. Let er hierbij wel op dat je niet alleen met je armen gaat bewegen. Bewegen met het volledige bovenlijf inclusief de armen is beter voor het klarinetspel en voor de uiteindelijke uitstraling.
Naast een correcte ademhaling is het eveneens belangrijk om zo goed mogelijk op je ademhaling te letten. Om klarinet te spelen adem je eerst en vooral lucht in via de mond om deze vervolgens door je klarinet opnieuw uit te blazen. Je adem is van essentieel belang voor het produceren van geluid op je klarinet. Een optimale ademhaling indien je klarinet wilt spelen, is de buikademhaling met ademsteun. Zorg ervoor dat voor deze manier van ademhaling het bovenlijf ontspannen is met slechts de minimaal benodigde hoeveelheid spierspanning van embouchure, vingers, handen, armen en bovenrug om klarinet-technieken optimaal te bewerkstelligen.
Wat is een embouchure?
Dat brengt ons dan ook meteen tot de embouchure; een onderdeeltje dat – net zoals ook het geval is bij de saxofoon – bijzonder belangrijk is indien je klarinet wenst te spelen.
Embouchure komt van het Franse woord “bouche” wat zoveel als “mond” betekent en wordt beschouwd als een verzamelterm van fysieke onderdelen waarmee de klarinettoon wordt gevormd:
- de lippen
- de onderkaak
- de boventanden
- de mondholte
- de tong
- de kraakbeen onderdelen van het strottenhoofd
- de combinatie van alle spieren die nodig zijn om de hierboven genoemde fysieke onderdelen zo optimaal mogelijk te kunnen bedienen.
Dat verklaart meteen ook dat de kwaliteit én de aard van de klank die je uit je klarinet krijgt, voor een groot deel ook afhankelijk zal zijn van de embouchure. Dat wil dus eigenlijk zeggen; van een combinatie van de factoren die we zonet voor jou hebben opgesomd. We denken hierbij uiteraard niet alleen aan de stand van je mond maar ook je kaken, je ademsteun én de vorm alsook richting van de luchtstroom.
Leren aanblazen
Het mag dan misschien allemaal wel makkelijk lijken, vergis je toch maar niet. Want zo wordt al snel duidelijk dat heel wat beginnende muzikanten op de klarinet, in het begin nog geen piep uit het instrument krijgen; hoe hard ze ook blazen en hun best doen. Het aanblazen van een klarinet – ongeacht het type en het formaat – blijkt in eerste instantie dus veel moeilijker dan gedacht.
Wist je dat het zelfs helemaal niet afhangt van de kracht en snelheid waarmee je blaast maar vooral van de techniek? Je hoeft dus helemaal niet hard te blazen om een volle, prachtige toon uit het instrument tevoorschijn te toveren. Meer nog; in feite heb je bitter weinig kracht nodig om het riet van de klarinet op de juiste manier met blazen in trilling te krijgen. Maar het spreekt voor zich dat je wel precies moet weten op welke manier je het instrument moet aanblazen, je je mond, lippen en kin moet houden en welke houding je moet aannemen.
Om het voor jou allemaal net dat tikkeltje duidelijker te maken, geven we hieronder een – hetzij vrij simplistisch – stappenplan mee:
- maak een kussentje van je lippen
- trek de bovenste kinspieren omhoog terwijl je de onderste omlaag trekt
- plaats het mondstuk van de klarinet in je mond
- blaas vervolgens op het mondstuk
Het spreekt voor zich dat niets vanzelf gaat en dat ook hier – net zoals met heel wat andere muziekinstrumenten – oefenen en ervaring sleutelwoorden tot succes zijn. Geef in elk geval niet meteen op en probeer dagelijks 15 à 20 minuutjes te oefenen. Neem de tijd om muzieklessen te nemen maar bovenal; geniet!
KOMMENTAR VERFASSEN
0 KOMMENTARE